بازخوانی انتقادی مفهوم امر سیاسی در نظریۀ کارل اشمیت
Authors
abstract
کارل اشمیت (1985-۱۸۸۸) یکی از بحثبرانگیزترین متفکران سیاسی و حقوقی و از نظریهپردازان برجستة قرن بیستم است. از دیدگاه اشمیت، لیبرالیسم بر ایدة تضاد دولت و جامعه و دولت حداقلی استوار است و از چند نظر قابل نقد است: عدم تلازم لیبرالیسم با دموکراسی، تحلیل رویهای به جای تحلیل ستیزش و تأکید لیبرالیسم بر رویهگرایی و نادیده گرفتن جدال و ستیزش و دوست و دشمن، تقلیل جایگاه انسان و سیطرة نوعی دیدگاه فردگرا، سیاستزدایی و انسانزدایی (بیهویتی سوژه به دلیل تعلیق امر سیاسی، بروز بیتفاوتی و بیمعنایی و غلبة روحیة مصرفگرایی)، خطر از دست رفتن تجربة امر سیاسی و بیتوجهی به ماهیت اخلاقی امر سیاسی. متأثر از رویکرد واقعگرایانه اشمیت، دولت و سیاست پیوندی جداییناپذیر یافتند و به عنوان یگانه موضوع سیاست مورد توجه قرار گرفتند. دولت به مثابۀ قدرقدرتی است که ماهیتی خودفرمان دارد و تمام تصمیمات سیاسی را میگیرد. اساساً مرز سیاست و غیرسیاست با تصمیم دولت در تمایز دوست/ دشمن مشخص میشود. بحث تمایز دوست/ دشمن را باید به مثابۀ دال مرکزی امر سیاسی در گفتمان فکری اشمیت دانست. تمایز دوست- دشمن به عنوان یک پیشفرض شبه استعلایی درونمایۀ امر سیاسی را مشخص میکند که بر پایة آن وجود واقعی یک دشمن و همزیستی با موجودیت سیاسی دیگر پیشفرض گرفته میشود. دشمن در اینجا، نه برآمده از کینه یا خصومتی شخصی، بلکه دارای مفهومی عمومی (دشمن ما) و در اشاره به یک جماعت رزمنده از مردم در مقابل جماعتی دیگر و در روشنترین معنا در مورد ملتی دیگر است. هدف مقالۀ حاضر، ارائۀ نقدهای ایرادشده به سیاست از چشمانداز لیبرالی، درک مفهوم امر سیاسی و امکانات و محدودیتهای آن در تحلیل سیاسی و فهم ساحت های بنیادین و ارزیابی است.
similar resources
کارل اشمیت مطالعهای در امر سیاسی
رسالة مفهوم امر سیاسی اثر کارل اشمیت برای نخستینبار در سال 1932 در آلمان منتشر شد. این رساله درون خودش بیانی صریح دربارة آن معیاری دارد که بهاعتبار آن میتوانیم عرصة سیاست را از عرصههای دیگر تمییز بدهیم. معیاری که نهایتاً آبجکتیویتة سیاست را بررسی میکند، آن معیار بنیادینی که بهاعتبارش میشود این مسئله را دریافت که تحتِ چه شرایطی درون حوزة سیاست قرار خواهیم گرفت. ازآنجاییکه رسالة<e...
full textالاهیات سیاسی و امر استثناء (کارل اشمیت و مسألهی حاکمیت)
کارل اشمیت با رسالة دورانسازش، «الاهیاتِ سیاسی: چهار گفتار در باب مفهوم حاکمیت»، بانیِ تحولی عمده در نظریه دولت و مفهومِ حاکمیت در عصرِ جدید شد. او در این رساله با طرحِ مفهومِ حاکمیت، معتقد است که مشخصة اصلی حاکمیت و حاکم، «تصمیم» و آن چیزی که قوامبخش و برپادارندة حاکم است، «امرِ استثناء» است. از اینرو، الاهیاتِ سیاسیِ اشمیت، دفاعیهای است از اصلِ دولتِ مطلقه و ردیهای است بر نظریة دولتِ لیبرال دموکرا...
full textمنطق استثنا در فلسفه سیاسی کارل اشمیت
چکیده اشمیت مفهوم امر سیاسی را پیششرط مفهوم دولت میدانست. او باور داشت که دولت را تنها میتوان از گذرگاه امر سیاسی تبیین کرد. ولی مفهوم امر سیاسی چیزی نیست جز توان و اراده برای تصمیمگیری در مناسبات انسانها و گروههای انسانی برپایهی الگوی دوست و دشمن. همانگونه که تفکیک نیک از بد در امر اخلاقی و تفکیک زیبا از زشت در امر زیباشناسی انجام میگیرد، تفکیک دوست از دشمن نیز معیاری مستقل در امر سی...
full textمنطق استثنا در فلسفه سیاسی کارل اشمیت
چکیده اشمیت مفهوم امر سیاسی را پیش شرط مفهوم دولت می دانست. او باور داشت که دولت را تنها می توان از گذرگاه امر سیاسی تبیین کرد. ولی مفهوم امر سیاسی چیزی نیست جز توان و اراده برای تصمیم گیری در مناسبات انسان ها و گروه های انسانی برپایه ی الگوی دوست و دشمن. همان گونه که تفکیک نیک از بد در امر اخلاقی و تفکیک زیبا از زشت در امر زیبا شناسی انجام می گیرد، تفکیک دوست از دشمن نیز معیاری مستقل در امر سی...
full textالاهیات سیاسی و امر استثناء (کارل اشمیت و مسأله ی حاکمیت)
کارل اشمیت با رساله دوران سازش، «الاهیاتِ سیاسی: چهار گفتار در باب مفهوم حاکمیت»، بانیِ تحولی عمده در نظریه دولت و مفهومِ حاکمیت در عصرِ جدید شد. او در این رساله با طرحِ مفهومِ حاکمیت، معتقد است که مشخصه اصلی حاکمیت و حاکم، «تصمیم» و آن چیزی که قوام بخش و برپادارنده حاکم است، «امرِ استثناء» است. از این رو، الاهیاتِ سیاسیِ اشمیت، دفاعیه ای است از اصلِ دولتِ مطلقه و ردیه ای است بر نظریه دولتِ لیبرال دموکراسی...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه سیاستPublisher: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
ISSN 1735-9678
volume 45
issue 4 2015
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023